“Je hebt nog niet zoveel verstand van de maakindustrie, hoe ga je dat oplossen?” – een vraag die kwartiermaker Marius Woldberg in 2018 aanspoort om zich vol te storten in de wereld van technologie, machinebouw en productieprocessen. Een boek over industriële automatisering, gekregen van zijn voormalig collega Ynte van der Meer, helpt hem op weg. Na vijf jaar neemt hij afscheid, mét een flinke dosis kennis en ervaring in de maakindustrie. Tijd voor een terug- én vooruitblik.
Als voormalig directeur van Kennispoort Regio Zwolle, is Marius geen onbekende in de regio. Zijn zoektocht naar een nieuwe uitdaging begint eind 2017 dan ook met vele koppen koffie bij verschillende bedrijven. Zo ook bij Tembo in Kampen. “Hier sprak ik met Arend van der Sluis over zijn ambitie om een innovatiecentrum te starten. Al snel kon ik de link leggen met Johan Neerhof en Thijs van Dieren van City Developer-S. Ik wist dat zij de mogelijkheid hadden om Hal 22 – het huidige Perron038 – te huren. Ook gemeente Zwolle was al aangehaakt.” vertelt Marius. En zo startte begin 2018 zijn opdracht als kwartiermaker, allereerst vanuit het kantoor van Tembo.
Van creatieve makers naar high-tech maakindustrie
Die opdracht was nog niet in beton gegoten. De eerste plannen vanuit City Developer-S omvatten het ontwikkelen van een regionale hub voor ‘makers’, zoals creatieve meubelbouwers. Met de komst van Tembo verschuift de focus echter naar de high-tech maakindustrie. Marius: “We ontwierpen een aantal concepten en gingen daarmee in gesprek met diverse partijen. Mijn netwerk vanuit Kennispoort kwam daarbij goed van pas. Tijdens de gesprekken haalden we input op om onze plannen te toetsen en betrokkenheid te creëren. In die fase was er nog geen zekerheid over het pand, maar we kregen alle neuzen de juiste kant op en konden daadwerkelijk aan de slag. Naast Tembo sloten AWL-Techniek, Tolsma Grisnich, Wadinko en Windesheim aan. Samen konden we het project en de organisatie verder vormgeven”.
Organische groei
‘We willen organisch groeien’, deelde Marius in een van de eerste interviews in de regionale media in 2019. Terugblikkend op de ontwikkelingen van de afgelopen jaren, kan hij deze aanpak nog altijd bevestigen. Marius: “Vanaf het begin hebben we de visie gehad om met een kleine groep te beginnen en vanuit gezamenlijke doelstellingen fysiek aan de slag te gaan. Meerjarige samenwerkingen met concrete projecten. De partners hebben de R&D agenda gevormd en spelen nog steeds een onmisbare rol op Perron038. Bij elk project wordt gewerkt vanuit de behoeftes van de partners. Dat begon al bij ons eerste project, PRISMA, waarbij Vision technologie centraal stond.” Inmiddels is de groep bedrijven uitgebreid en werken op Perron038 maar liefst 21 partijen samen aan technologie van de toekomst. Marius: “Als je kijkt waar het initiatief nu staat, is dat echt voortgekomen uit organische groei. Stap voor stap. Partner voor partner. Er wordt goed in beeld gebracht wat bedrijven komen brengen en halen. Vasthouden aan een duidelijke propositie is een van de succesfactoren.”
Het lef van studenten én bedrijven
Vanuit die propositie heeft Marius de afgelopen jaren samen met de partners gebouwd aan een innovatiecentrum waar studenten, onderzoekers en bedrijven samenwerken aan het toepassen van nieuwe technologie. Marius: “Die samenwerkingen tot leven zien komen heeft mij enorm veel energie gegeven. Elk semester zie je oplossingen ontstaan waarvan je denkt: ‘Wauw, dát is gaaf’. Werkende demonstrators met enthousiaste en trotse studenten. De input van jong talent en de concrete oplossingen die zij realiseren voor bedrijven zijn boven verwachting.” Met evenveel enthousiasme leidde hij de afgelopen jaren vele belangstellenden rond op Perron038. “Met gepaste trots kon ik laten zien wat we op Perron038 doen en realiseren – zelfs in de uitdagende coronatijd. Met en dankzij onze partners. Zij hebben het lef gehad om ook in deze periode hun rol op Perron038 door te zetten.”
Vraag je aan Marius wat het meest bijzondere moment gedurende zijn tijd op Perron038 was, dan hoeft hij niet lang na te denken. Zonder enige twijfel: maandag 2 september 2019. “We gingen voor het eerst echt aan het werk. Dat was een bijzonder moment, na een intens bouwtraject dat we in een recordtijd van vier maanden hebben afgerond. De eerste vergadering in onze nieuwe, oude hal. Er was licht, stroom, koffie en meubilair. Genoeg mensen zullen gedacht hebben: ‘Mooi verhaal Marius, maak het eerst maar eens waar’. Het feit dat we onze deur konden openen maakte mij mega trots.” Een week later startten de eerste studenten en in januari 2020 worden de eerste projectresultaten aan ruim 150 bezoekers gepresenteerd. “De foto van die demodag wordt nog altijd gebruikt. Een maand later was er de lockdown en konden we anderhalf jaar lang niet dit type events organiseren.”
Van weerstand naar voorbeeldfunctie
Zoals bij elk nieuw initiatief, zijn er naast successen ook uitdagingen. Marius: “In het begin was er ook weerstand: ‘Komt er nu wéér een nieuw initiatief?’. Echter hebben we in vijf jaar tijd een sterke positie verworven. We hebben vanaf het allereerste moment onze deuren opengezet en altijd gedeeld waarom en hoe we samenwerken. Inmiddels worden we als voorbeeld en inspiratie gezien voor andere initiatieven, ook hier in de Spoorzone. Dat heeft me positief verrast. Niet alleen bedrijven, maar ook de overheid en het onderwijs zijn structureel te vinden op Perron038. Het is heel fijn dat we omarmd zijn door zowel onderwijs, onderzoek, bedrijven en overheid. Samen betekent op Perron038 ook echt concreet samenwerken.”
Perron038 groeit van start-up door naar een scale-up en dat gaf Marius het signaal om de kwartiermaker fase af te ronden. Marius: “We verwachten veel van elkaar en in de basis gaat dat goed. Met de bouw van de Fabriek van de Toekomst zijn er echter nieuwe competenties nodig, onder andere op het gebied van technische kennis. Het bestuur onderschrijft dit en we zijn gezamenlijk het opvolgingstraject gestart. In de paar weken dat ik met mijn opvolger Joost heb samengewerkt, heb ik zoveel mogelijk van het Perron038 DNA overgedragen. Ik ben net als het bestuur, de partners en het team erg blij met zijn komst.”
Potentie voor vergaande samenwerking
Bijna vijf jaar heeft Marius meegebouwd aan de samenwerkingen op Perron038. Veel om op terug te blikken, maar we kennen hem natuurlijk vooral als aanjager en vooruitkijker. Een blik op de toekomst vanuit zijn ervaring mag dan ook niet ontbreken. Marius: “Er zit grote potentie in een vergaande samenwerking in Noordoost Nederland. Vanuit Regio Zwolle, verder naar buiten. Ik hoop op een innovatienetwerk waarbij samengewerkt wordt met andere clusters, zoals IQ BLVD, Innovatiecluster Noordoost Polder, LUX038, Boost, Fieldlabs en iedereen die zich bezighoudt met een leven lang leren in de maakindustrie. En hoe tof zou het zijn om nog nauwer samen te werken met het onderwijs: zowel mbo, hbo als universiteiten. Samen kunnen we de stem van de maakindustrie vertegenwoordigen richting de rest van Nederland. Perron038 is van én voor alle bedrijven en studenten die hier actief zijn.”
Belangrijkste les: verzamel juiste energie om je heen
Zijn gevoel bij de start: ‘Krijg ik dit van de grond? Ik heb het nog nooit gedaan’ is bij zijn afzwaaien veranderd in ‘Wat een waanzinnig avontuur is mij gegund’. De samenwerking met bedrijven, onderzoekers, docenten, studenten en het groeiende team Perron038 zal hem dan ook nog lang bijblijven. Marius: “Dankzij mijn tijd op Perron038 heb ik geleerd dat je mensen om je heen moet verzamelen waar je energie van krijgt. Wanneer er vanuit intrinsieke motivatie samengewerkt wordt, behaal je de mooiste resultaten. Dat vind ik mooi aan de partners op Perron038: niemand zit met zijn eigen ego vooraan. Er wordt gewerkt vanuit focus. Samen is ook echt samen en we hebben een collectieve doelstelling waarbij het maatschappelijk belang niet uit het oog verloren wordt. De maakindustrie technologisch vooruitbrengen, nieuwe talenten ontwikkelen en als afgeleide daarvan als bedrijf groeien. Ik heb het volste vertrouwen dat de benodigde ingrediënten aanwezig zijn om Perron038 verder door te ontwikkelen. Daar zal ik me vanuit mijn rol in de Spoorzone ook voor blijven inzetten.”
‘Misschien word je hier volgend jaar wel ontvangen door een robot die je op basis van gps naar mij toe brengt’ – Quote Marius in de Stentor, 10 juli 2019
Is zijn voorspelling gelukt? Ja! Sinds 2021 vergezelt robothond Spot® ons op Perron038. Marius: “Studenten hebben een applicatie ontwikkeld waarbij je na het scannen van een QR code door Spot® naar de juiste plek wordt gebracht. Inmiddels wordt er aan andere toepassingen gewerkt en is Spot® niet meer bij de ingang te vinden. Maar met de projecten die in ontwikkeling zijn én de fabriek die komend jaar gebouwd wordt, verwacht ik over een jaar tijd weer op een volledig nieuwe manier verrast te worden wanneer ik binnenloop!”
Het bestuur van Perron038, de partners, team Perron038 en alle betrokken zijn Marius dankbaar voor zijn tomeloze inzet de afgelopen jaren. Onder het genot van een hapje en drankje werd er op vrijdag 31 maart officieel afscheid genomen.
Foto’s: Marcel Witman